Donald Trump यांची 100% टॅरिफ धमकी – भारतीय बाजारावर परिणाम?

Donald Trump आणि 100% टॅरिफ – सत्य, अफवा की राजकीय डावपेच?

Donald Trump यांनी त्यांच्या संभाव्य अध्यक्षीय कार्यकाळासाठी एक महत्त्वाची घोषणा केली आहे – BRICS देशांवर 100% टॅरिफ लागू करण्याची धमकी. यामध्ये भारत, चीन, रशिया, ब्राझील आणि दक्षिण आफ्रिका यांचा समावेश आहे. जर ही योजना प्रत्यक्षात आली, तर जागतिक व्यापार, विशेषतः भारतीय बाजारावर मोठा परिणाम होऊ शकतो. मात्र, हे प्रत्यक्षात लागू करणे कितपत शक्य आहे, हे पाहणे गरजेचे आहे.

टॅरिफ म्हणजे नेमके काय?

कोणत्याही देशाने जेव्हा बाहेरून आयात होणाऱ्या वस्तूंवर अतिरिक्त कर (Tax) लावतो, तेव्हा त्याला “टॅरिफ” म्हणतात. हे टॅरिफ काही कारणांमुळे लावले जाऊ शकते:

1. स्थानिक उद्योगांना संरक्षण देण्यासाठी – जर आयात होणाऱ्या वस्तू स्वस्त असतील, तर स्थानिक उत्पादनांना धोका निर्माण होतो. टॅरिफ वाढवले की आयात महाग होते आणि देशांतर्गत उत्पादने अधिक विकली जातात.
2. सरकारच्या महसुलात वाढ करण्यासाठी – आयातीवरील कर हा सरकारी उत्पन्नाचा एक भाग असतो.
3. राजकीय आणि धोरणात्मक उद्देशांसाठी – काही वेळा एका देशाने दुसऱ्या देशावर दबाव टाकण्यासाठी टॅरिफ लावले जाते.

Donald Trump आणि टॅरिफ पॉलिसी

ट्रम्प यांनी त्यांच्या मागील अध्यक्षीय कार्यकाळातही चीनसह अनेक देशांवर टॅरिफ वाढवले होते. त्याचा परिणाम अमेरिकन अर्थव्यवस्थेवरही झाला. आता त्यांनी BRICS देशांवर 100% टॅरिफ लावण्याची धमकी दिली आहे, कारण हे देश जागतिक व्यापारात डॉलरचा वापर कमी करण्याचा विचार करत आहेत.

भारतावर संभाव्य परिणाम

1. निर्यातीला मोठा फटका – भारत अनेक उत्पादनांची निर्यात अमेरिका आणि इतर देशांना करतो. ऑटोमोबाईल, टेक्सटाईल, फार्मा आणि IT क्षेत्र टॅरिफ वाढीमुळे प्रभावित होऊ शकतात.
2. महागाई वाढण्याची शक्यता – जर भारतातून अमेरिकेत जाणाऱ्या वस्तूंवर 100% टॅरिफ लागू झाले, तर त्या वस्तू अमेरिकेत महाग होतील. त्यामुळे त्यांची विक्री कमी होऊ शकते आणि भारतीय कंपन्यांना फटका बसेल.
3. भारतीय कंपन्यांना पर्यायी बाजार शोधावे लागतील – जर ट्रम्प यांनी टॅरिफ लागू केले, तर भारताला युरोप, आफ्रिका आणि आशियातील इतर देशांमध्ये निर्यात वाढवावी लागेल.
4. डॉलरवरील अवलंबित्व कमी होण्याची शक्यता – जर BRICS देशांना अमेरिकेचा विरोध जाणवला, तर ते परस्पर व्यापारासाठी नवीन आर्थिक मॉडेल तयार करू शकतात. त्यामुळे जागतिक अर्थव्यवस्थेत मोठे बदल घडू शकतात.

100% टॅरिफ लागू करणे शक्य आहे का?

अर्थशास्त्रज्ञांच्या मते, ट्रम्प यांची ही घोषणा वास्तवात आणणे कठीण आहे:

1. अमेरिकेच्या जागतिक व्यापार धोरणास बाधा – अमेरिका अनेक BRICS देशांवर अवलंबून आहे. चीन आणि भारत अमेरिका सोबत मोठ्या प्रमाणावर व्यापार करतात.
2. अमेरिकन ग्राहकांवर परिणाम – जर 100% टॅरिफ लावले, तर अमेरिकन नागरिकांना स्वस्त वस्तू मिळणार नाहीत, त्यामुळे महागाई वाढू शकते.
3. आंतरराष्ट्रीय दबाव – जागतिक व्यापार संघटना (WTO) आणि इतर आंतरराष्ट्रीय संस्था ट्रम्प यांच्या या निर्णयास विरोध करू शकतात.

भारताची रणनीती काय असावी?

भारताला या संभाव्य धोरणाचा सामना करण्यासाठी काही उपाययोजना कराव्या लागतील:

1. नवीन व्यापार करार (Trade Agreements) करणे – युरोप, आफ्रिका आणि आशियातील इतर देशांसोबत व्यापार संबंध वाढवणे गरजेचे आहे.
2. स्थानिक उत्पादनांना चालना देणे – “मेक इन इंडिया” आणि “आत्मनिर्भर भारत” मोहिमांना गती देणे आवश्यक आहे.
3. नवीन चलन प्रणाली विकसित करणे – डॉलरवरील अवलंबित्व कमी करण्यासाठी भारताला अन्य चलन प्रणाली शोधावी लागेल.

निष्कर्ष

डोनाल्ड ट्रम्प यांची 100% टॅरिफ लावण्याची धमकी आर्थिकदृष्ट्या आणि व्यावहारिकदृष्ट्या फारशी शक्य नाही. मात्र, जर त्यांनी हे धोरण लागू केले, तर भारताला त्याचा मोठा फटका बसू शकतो. त्यामुळे भारताने निर्यात धोरण सुधारावे, नवीन बाजारपेठा शोधाव्यात आणि देशांतर्गत उत्पादन वाढवण्यावर भर द्यावा.

भारतीय अर्थव्यवस्थेवर याचा किती परिणाम होईल, हे येणाऱ्या काळात स्पष्ट होईल. मात्र, भारताला सावध राहून योग्य धोरण राबवावे लागेल.

Also read : Ratan Tata Story